Piyasaya Genel Bakış
Küresel hisse senedi piyasaları, Federal Rezerv'in parasal gevşeme sinyalleri ile Amerika Birleşik Devletleri ve Çin arasındaki kalıcı, tırmanan ticaret gerilimlerinin etkisiyle belirsiz bir seyir izlemektedir. Fed Başkanı Jerome Powell'ın güvercin yorumları piyasaya yükseliş ivmesi sağlarken, ticaret savaşı tehdidinin yeniden ortaya çıkması yatırımcı duyarlılığı üzerinde bir gölge oluşturarak, S&P 500 dahil olmak üzere başlıca endekslerde potansiyel oynaklığa yol açmaktadır.
Federal Rezerv Parasal Gevşeme Sinyalleri Veriyor
Federal Rezerv Başkanı Jerome Powell, 14 Ekim 2025 Salı günü yaptığı açıklamada, merkez bankasının Ekim ayında faiz indirimi için hazırlandığını ve piyasa katılımcılarının şu anda Aralık ayına kadar iki ek indirimi fiyatladığını belirtti. Ayrıca Powell, merkez bankasının niceliksel sıkılaştırma (QT) politikasının, likiditeyi korumayı ve finansman piyasalarını istikrara kavuşturmayı amaçlayan bir hamle olarak, muhtemelen 2025 Aralık ayı gibi erken bir tarihte sona erebileceğini tartıştı.
Bu güvercin duruş, hisse senetlerinin yükselmesi ve hem 10 yıllık hem de 30 yıllık Hazine tahvil getirilerinin çok aylık en düşük seviyelere inmesiyle anında piyasadan olumlu tepki aldı. Genellikle gevşeyen parasal koşulların yararlanıcısı olan altın fiyatları, 4.200 ABD Doları/ons seviyesini aştı. Analistler, Powell'ın yorumlarını "yumuşak iniş"in önünü açan ve mevcut boğa piyasasını dördüncü yıla uzatabilecek bir gelişme olarak yorumluyorlar. UBS, ABD 10 yıllık getirisinin 2025 sonunda %4,0 ve 2026 ortasında %3,75 seviyesinde istikrar kazanacağını tahmin ederek, sabit getirili piyasada devam eden gücü öne sürmektedir.
Tırmanan ABD-Çin Ticaret Gerilimleri Duyarlılığı Baskılıyor
Destekleyici parasal arka planın aksine, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin arasındaki ekonomik ilişki, 2025 Ekim ayı itibarıyla "tehlikeli yeni bir aşamaya" girmiştir. İkinci Trump yönetimi altındaki bu yenilenen "ticaret savaşı", agresif tarife rejimleri ve ekonomik ayrışmaya yönelik kararlı bir itme ile işaretlenmiştir. ABD'nin Çin mallarına uyguladığı ortalama tarifeler yaklaşık %57,6'ya yükselirken, Çin'in Amerikan mallarına uyguladığı misilleme tarifeleri yaklaşık %32,6'ya ulaşmıştır.
Bu jeopolitik sürtüşme, finans piyasalarına önemli bir istikrarsızlık enjekte etmektedir. Son piyasa hareketleri, altın fiyatlarının yükselmesi ve oynaklığın artmasıyla etkisini göstermiştir. NVIDIA (NVDA) ve Intel (INTC) gibi teknoloji hisseleri özellikle savunmasızlık göstermiş, genel piyasa endekslerini aşağı çekmiştir. Morgan Stanley hisse senedi stratejisti Michael Wilson, bu sürpriz ticaret geriliminin, gerilimler azaltılmazsa, ABD hisse senetlerinde Nisan ayından bu yana "ilk anlamlı düzeltmeyi" başlatabileceği ve S&P 500'ün %15'ten fazla düşebileceği konusunda uyarıyor.
ASML'nin Karışık 3. Çeyrek Kazançları Sektördeki Nüansları Yansıtıyor
Aşırı Ultraviyole (EUV) litografi alanındaki neredeyse tekel konumu nedeniyle daha geniş teknoloji sektörü için kritik bir gösterge olan ASML (AMS: ASML), 15 Ekim 2025 tarihinde 2025 üçüncü çeyrek finansal sonuçlarını açıkladı. Şirket, analist beklentilerinin biraz altında, 7,5 milyar Euro net satış bildirdi (7,729 milyar Euro bekleniyordu). Ancak ASML, net gelir için konsensüs tahminlerini rahatlıkla aşarak 2,1 milyar Euro'ya ulaştı ve bu da etkileyici bir hisse başına kazanç (EPS) olan 5,49 Euro'ya dönüştü.
EPS beklentiyi aşmasına rağmen, hafif gelir kaybı ve şirketin ileriye dönük açıklamaları nüanslı bir görünüm sunmaktadır. Net siparişler 5,4 milyar Euro ile güçlü seyrederken, EUV sistemleri önemli bir 3,6 milyar Euro katkıda bulunurken, 2026'da Çin müşteri talebinde beklenen önemli bir düşüş, yatırımcı coşkusunu azaltabilecek jeopolitik bir belirsizlik unsuru getirmektedir. ASML, 2025 yılı net satışlarında %15 artış yönündeki hedefini sürdürmektedir.
Daha Geniş Piyasa Bağlamı ve Çıkarımları
Mevcut piyasa ortamı, Federal Rezerv'in giderek güvercinleşen duruşu ile tırmanan ABD-Çin ticaret gerilimlerinin neden olduğu ciddi ters rüzgarlar arasındaki temel bir çekişmeyle karakterize edilmektedir. Fed'in faiz indirimleri nedeniyle kısa vadeli oranlardaki düşüşün yönlendirdiği beklenen getiri eğrisi dikleşmesi, geçmişte resesyonlardan önce kısa vadeli oranların yükselmesi nedeniyle dikleşmenin meydana geldiği döngülerden farklı olarak, yükseliş sinyali olarak görülmektedir. Büyük bankalardan gelen güçlü 3. çeyrek kazançları ve dirençli tüketici verileri ekonomik görünümü desteklerken, boğa piyasası "düşüşlerde alım" stratejilerini destekleyerek devam etmeye hazır görünmektedir.
Ancak, ticaret anlaşmazlığı önemli aşağı yönlü riskler sunmaktadır. Morgan Stanley, yarı iletkenler, kuantum bilişim ve kalabalık büyüme hisselerinin bu ortamda "en büyük aşağı yönlü riske" sahip olduğunu belirtiyor. Tersine, güçlü temel özelliklere sahip "kaliteli" şirketler ve sağlık sektörü, kısa vadeli politika belirsizliğine karşı en iyi korunma olarak kabul edilmektedir.
Görünüm
İleriye dönük olarak, piyasa katılımcıları, para politikasına, özellikle de gelecekteki faiz ayarlamalarının zamanlaması ve büyüklüğü ile niceliksel sıkılaştırmanın sona ermesine ilişkin daha fazla netlik için yaklaşan Federal Rezerv açıklamalarını yakından izleyecektir. Mevcut tarife ateşkesinin 10 Kasım 2025'te sona ermesi ve 1 Kasım'dan itibaren Çin ithalatına ek ABD tarifelerinin uygulanma potansiyeli, ABD-Çin ticaret ilişkilerini değerlendirmek için kritik dönüm noktası olacaktır. Ayrıca, bu makroekonomik ve jeopolitik faktörlerin şirket kazançları üzerindeki etkisi, önümüzdeki haftalar ve aylarda piyasa yönünü şekillendirmeye devam edecektir.
kaynak:[1] Borsa Yükselişe Hazır. Ticaret Savaşı Riskleri Yolda Duruyor. - Barron's (https://www.barrons.com/articles/trump-china- ...)[2] Powell, Yıl Sonu Rallisi İçin Yolu Açıyor - Seeking Alpha (https://vertexaisearch.cloud.google.com/groun ...)[3] ABD-Çin Ticaret Gerilimleri Tırmanıyor: Ekonomik Ayrışmanın Yeni Bir Dönemi Küresel İstikrarı Tehdit Ediyor - FinancialContent (https://vertexaisearch.cloud.google.com/groun ...)